Rosnące ceny energii oraz rosnąca świadomość ekologiczna sprawiają, że inwestycje w odnawialne źródła energii stają się priorytetem również dla mieszkańców budynków wielorodzinnych. Grant OZE to wsparcie finansowe, dzięki któremu wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe mogą znacząco obniżyć koszty montażu fotowoltaiki, pomp ciepła lub magazynów energii. W ramach takich inwestycji finansowane są także elementy niezbędne do montażu, w tym konstrukcje PV, które zapewniają stabilne i bezpieczne osadzenie paneli na dachach budynków.
Co to jest grant OZE?
Grant OZE to bezzwrotne dofinansowanie inwestycji w odnawialne źródła energii w budynkach wielorodzinnych. Program został wprowadzony ustawą z 29 września 2022 roku w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Celem grantu jest przyspieszenie transformacji energetycznej, poprawa efektywności energetycznej budynków, zwiększenie wykorzystania zielonej energii oraz ograniczenie emisji CO₂ w Polsce.
Grant OZE – dla kogo jest przeznaczony?
Z programu mogą skorzystać:
- wspólnoty mieszkaniowe,
- spółdzielnie mieszkaniowe,
- Towarzystwa Budownictwa Społecznego (TBS),
- jednostki samorządu terytorialnego (jeśli zarządzają zasobami mieszkaniowymi),
- społeczne inicjatywy mieszkaniowe,
- spółki prawa handlowego,
- osoby fizyczne (jeśli posiadają prawa do lokali w budynkach wielorodzinnych).
Z możliwości uzyskania dofinansowania wyłączone są jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe.
Grant OZE dla wspólnot mieszkaniowych pozwala na sfinansowanie inwestycji w panele fotowoltaiczne, pompy ciepła lub magazyny energii służące zasilaniu części wspólnych, takich jak oświetlenie, windy czy wentylacja.
Na co można przeznaczyć środki z grantu OZE?
Dofinansowanie przysługuje inwestycjom spełniającym określone warunki. Środki można wykorzystać na:
- zakup, montaż lub budowę instalacji OZE, w tym fotowoltaiki,
- zakup i montaż pomp ciepła,
- instalację magazynów energii,
- systemy monitorowania i zarządzania energią (EMS),
- dokumentację techniczną i niezbędne prace modernizacyjne budynku (np. wzmocnienie dachu), o ile zwiększają one moc instalacji o co najmniej 25%.
Instalacja musi wytwarzać energię na potrzeby budynku objętego projektem i nie może służyć wyłącznie sprzedaży energii. Projekt nie może zostać rozpoczęty przed złożeniem wniosku. Inwestycja powinna być zgodna z zasadami ochrony środowiska i spełniać kryteria neutralności klimatycznej.
Grant OZE nie obejmuje kosztów niezwiązanych bezpośrednio z instalacją odnawialnych źródeł energii.
Jak wysokie dofinansowanie można uzyskać?
Grant OZE może pokryć do 50% kosztów kwalifikowanych inwestycji, co pozwala znacząco obniżyć koszt całego przedsięwzięcia.
Przykład: jeśli całkowity koszt projektu wynosi 135 000 zł brutto, z czego 25 305 zł to VAT (23%), to dofinansowanie oblicza się od kwoty netto 109 695 zł. W takim przypadku grant wyniesie 54 847,50 zł.
Zasady przyznawania grantu OZE
Środki można przeznaczyć również na refinansowanie wydatków, ale program nie obejmuje prac finansowanych wcześniej z innych publicznych źródeł.
Jeśli część budynku jest wykorzystywana do celów niemieszkalnych, wysokość dofinansowania jest pomniejszana proporcjonalnie. Przykładowo, gdy 20% powierzchni zajmuje działalność gospodarcza, kwotę grantu należy pomnożyć przez 80%.
Dofinansowanie dotyczy wyłącznie kosztów bezpośrednio związanych z instalacją odnawialnych źródeł energii.
Jak złożyć wniosek o grant OZE?
Proces ubiegania się o grant wymaga przygotowania odpowiedniej dokumentacji. Oto kolejne kroki:
- Analiza energetyczna budynku – najlepiej rozpocząć od audytu energetycznego, który określi zapotrzebowanie na energię i potencjał OZE.
- Uchwała wspólnoty – inwestycja musi zostać zatwierdzona przez właścicieli lokali.
- Przygotowanie dokumentacji – zawiera dane budynku, liczbę lokali, zakres i koszt prac, moc instalacji OZE, przewidywaną produkcję energii oraz wskaźniki emisji CO₂.
- Złożenie wniosku – dokumenty składa się do instytucji prowadzącej nabór (BGK).
- Realizacja projektu – po przyznaniu grantu można rozpocząć prace montażowe i rozliczenie inwestycji.
Warto współpracować z firmą mającą doświadczenie w projektach finansowanych z programów publicznych, co zwiększa szansę na pozytywne rozpatrzenie wniosku.
Grant OZE wypłacany jest po zakończeniu inwestycji i udokumentowaniu poniesionych kosztów. Wykonawca musi udzielić co najmniej 5-letniej gwarancji na prace budowlane i instalacyjne.
Jakie dokumenty należy załączyć?
- Dokumentację projektową określającą zakres prac, moc instalacji i planowaną produkcję energii.
- Oświadczenie, że inwestycja nie korzysta z innych środków publicznych.
- Dokumenty DNSH potwierdzające brak negatywnego wpływu na środowisko.
- Dokumenty potwierdzające reprezentację inwestora (np. uchwała wspólnoty).
- Poświadczenie podpisu na wniosku (np. notarialne).
Do kiedy można składać wnioski?
Wnioski o grant OZE można składać do 30 czerwca 2026 roku. Nabór ma charakter ciągły, ale może zakończyć się wcześniej, jeśli wyczerpie się pula środków. Terminy naborów ogłasza Bank Gospodarstwa Krajowego lub inne instytucje wdrażające program.
Im szybciej wspólnota przygotuje się do aplikowania, tym większa szansa na uzyskanie dofinansowania. Dokumenty należy składać w formie papierowej w BGK.
Grant OZE na fotowoltaikę dla wspólnot – dlaczego się opłaca?
Jednym z najczęstszych zastosowań grantu OZE jest fotowoltaika. Wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe inwestują w nią, by zmniejszyć koszty utrzymania budynków i zwiększyć niezależność energetyczną.
Ten artykuł również może Cię zainteresować: Fotowoltaika na wspólnym dachu. Jakie zasady obowiązują wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe?
Korzyści:
- niższe rachunki za prąd – energia z instalacji fotowoltaicznej może zasilać części wspólne budynku (oświetlenie, windy, wentylacja), a w niektórych modelach także lokale mieszkalne,
- dodatkowe środki dla wspólnoty – nadwyżki energii trafiają do sieci i tworzą tzw. depozyt prosumencki,
- niższy czynsz – mniejsze wydatki na energię to oszczędności dla mieszkańców,
- ekologiczne źródło energii – mniejsza emisja CO₂,
- dofinansowanie do 50% kosztów – państwo pokrywa połowę wydatków na zakup, montaż lub budowę instalacji PV.
