Program Agroenergia, realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, skierowany jest do rolników inwestujących w odnawialne źródła energii. Pozwala on na uzyskanie bezzwrotnej dotacji dla rolników – na fotowoltaikę, pompy ciepła oraz magazyny energii. Celem programu jest zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych w sektorze rolniczym. Wnioski można składać w trybie ciągłym do końca września 2025 roku (lub do wyczerpania środków). Jakie są zasady programu Agroenergia, na co można otrzymać dofinansowanie oraz jak złożyć wniosek o dotację dla rolników? Odpowiedzi na te i inne pytania przedstawiamy poniżej.
Agroenergia – dofinansowanie do fotowoltaiki dla rolników 2024
Kierowany do rolników program Agroenergia daje możliwość skorzystania ze wsparcia finansowego z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na wyposażenie swoich gospodarstw – między innymi w instalacje odnawialnych źródeł energii, pompy ciepła oraz magazyny energii.
Program priorytetowy NFOŚiGW – AgroEnergia ma na celu wspieranie inwestycji w odnawialne źródła energii, które zmniejszą negatywny wpływ działalności rolniczej na środowisko naturalne. Przyznawane w jego ramach dotacje mają przyczynić się do poprawy jakości powietrza, zwiększenia efektywności energetycznej gospodarstw rolnych oraz ich energetycznej niezależności.
Celem programu dofinansowania do fotowoltaiki dla rolników jest też poprawa lokalnego bezpieczeństwa energetycznego i promowanie koncepcji samowystarczalności energetycznej. Stąd finansowane projekty muszą obejmować utworzenie nowego źródła energii. Oceniany jest przy tym stopień, w jakim wnioskodawca zaspokaja własne potrzeby energetyczne.
Fotowoltaika – dotacje dla rolników w ramach Agroenergia: budżet programu
Całkowity budżet rządowego programu dofinansowania fotowoltaiki dla rolników wynosi 200 milionów złotych. Z tej kwoty aż 170 milionów złotych zostanie przeznaczone na bezzwrotne formy finansowania, a pozostałe 30 milionów złotych będzie stanowić wsparcie zwrotne.
Agroenergia – ogólne informacje o programie bezzwrotnych dopłat dla fotowoltaiki dla rolników
Zgodnie z najważniejszymi założeniami programu Agroenergia:
- beneficjenci mogą otrzymać dotację, jeśli zrealizują inwestycję w okresie od 1.06.2021 do 30.06.2027 – z tym że umowę o dofinansowanie do fotowoltaiki dla rolników 2024 należy podpisać do 31.12.2025,
- dotacja jest przeznaczona wyłącznie na nowe instalacje, nie obejmuje modernizacji lub rozbudowy już istniejących systemów fotowoltaicznych,
- dofinansowana instalacja musi służyć wyłącznie do zaspokajania potrzeb energetycznych beneficjenta – nie może być wykorzystywana w celach komercyjnych,
- bezzwrotna dotacja może zostać przyznana na koszty kwalifikowane, takie jak zakup komponentów, materiałów i narzędzi niezbędnych do instalacji fotowoltaicznej, a także na jej montaż, uruchomienie i odbiór techniczny,
- dotacja dla rolników na fotowoltaikę jest wypłacana po zakończeniu inwestycji i stanowi zwrot poniesionych kosztów,
- koszty podatku VAT oraz koszty audytu fotowoltaicznego nie są uznawane za koszty kwalifikowane,
- inwestycja nie może rozpocząć się przed przystąpieniem do programu (przed złożeniem wniosku o dofinansowanie),
- beneficjent rozpoczyna inwestycję, czyli zakup materiałów i podpisanie umowy na wykonanie instalacji, po zakwalifikowaniu do programu Agroenergia,
- komponenty fotowoltaiczne, falownik i inne niezbędne elementy do montażu dofinansowanej instalacji PV nie mogą być starsze niż 24 miesiące (przed rozpoczęciem montażu),
- po zakończeniu inwestycji beneficjent musi korzystać z dofinansowanej instalacji przez co najmniej 3 lata, licząc od dnia przyłączenia systemu PV do sieci energetycznej lub otrzymania protokołu odbioru (w przypadku instalacji off-grid, magazynów energii lub pompy ciepła),
- dotację można łączyć z ulgą termomodernizacyjną, ale nie z innymi programami finansowanymi ze środków publicznych – np. Mój Prąd czy Czyste Powietrze.
Dokładne kryteria programu Agroenergia 2024 są dostępne na stronie gov.pl, a także na portalach internetowych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Agroenergia – program dotacji na fotowoltaikę dla rolników
Program Agroenergia podzielony został na dwie części, obejmujące odpowiednio:
Część I – Mikroinstalacje, pompy ciepła i towarzyszące magazyny energii – nabór w trakcie.
Rodzaje dofinansowanych przedsięwzięć: instalacje fotowoltaiczne, wiatrowe i pompy ciepła o mocy zainstalowanej powyżej 10 kW i nie większej niż 50 kW, w tym również instalacje hybrydowe oraz towarzyszące magazyny energii elektrycznej.
Część II – Biogazownie rolnicze i małe elektrownie wodne – nabór zakończono.
Rodzaje dofinansowanych przedsięwzięć: biogazownie rolnicze wraz z towarzyszącą instalacją wytwarzania biogazu rolniczego oraz elektrownie wodne o mocy nie większej niż 500 kW wraz z towarzyszącymi magazynami energii
Forma dofinansowania w programie Agroenergia – dotacja na fotowoltaikę dla rolników
Dla obu części programu Agroenergia przewidziano odmienne formy dofinansowania:
- dla części I – dotacja na fotowoltaikę dla rolników.
- dla części II – dotacja i pożyczka.
Dofinansowanie do fotowoltaiki dla rolników – kto może się o nie ubiegać?
Zgodnie z zasadami programu Agroenergia, o dofinansowanie fotowoltaiki dla rolników ubiegać mogą się:
- osoby fizyczne posiadające własność lub dzierżawę nieruchomości rolnych, prowadzące gospodarstwo przez co najmniej rok przed złożeniem wniosku,
- osoby prawne będące właścicielami lub dzierżawcami gruntów, prowadzące działalność rolniczą lub usługi rolnicze przez co najmniej rok.
W obu przypadkach łączna powierzchnia użytków rolnych musi wynosić od 1 do 300 ha.
Agroenergia 2024 – ogólne warunki skorzystania z programu
Program Agroenergia umożliwia rolnikom ubieganie się o dotacje z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – pozyskane środki mogą być przeznaczone na instalacje odnawialnych źródeł energii (OZE).
Agroenergia to program kierowany do właścicieli lub dzierżawców użytków rolnych planujących montaż instalacji fotowoltaicznych, turbin wiatrowych lub pomp ciepła.
Aby zakwalifikować się do programu, należy spełnić następujące warunki:
- inwestycji nie można rozpocząć przed przystąpieniem do programu – podpisanie umowy z firmą fotowoltaiczną i zakup podzespołów musi nastąpić po zakwalifikowaniu do dofinansowania,
- instalacje muszą być nowe, nie starsze niż 24 miesiące,
- dofinansowaną instalację trzeba użytkować przez co najmniej 3 lata od dnia zakończenia przedsięwzięcia, czyli od momentu przyłączenia do sieci energetycznej lub uzyskania protokołu odbioru w przypadku instalacji off-grid, magazynu energii lub pompy ciepła,
- dofinansowanie fotowoltaiki dla rolników z Agroenergii można łączyć z ulgą termomodernizacyjną, ale odliczenie podatkowe zostanie pomniejszone o wartość dotacji,
- nie można korzystać z innych dofinansowań, takich jak program Mój Prąd czy Czyste Powietrze,
- wsparcie mogą otrzymać tylko inwestorzy planujący montaż nowej instalacji, a nie modernizację lub rozbudowę istniejącej,
- mikroinstalacja musi służyć zaspokojeniu własnych potrzeb energetycznych beneficjenta.
Agroenergia – dotacje dla rolników: fotowoltaika, pompy ciepła, magazyny energii
Nabór do pierwszej części programu, obejmującej nie tylko dopłaty do fotowoltaiki dla rolników, ale również dofinansowanie do pompy ciepła dla rolników i do magazynów energii, jest realizowany przez WFOŚiGW, które podpiszą umowy z NFOŚiGW. Na co i w jakiej wysokości można otrzymać wsparcie finansowe?
Rodzaje i zakres finansowania inwestycji w I części programu
W pierwszej części programu Agroenergia można uzyskać dofinansowanie na zakup i montaż:
- instalacji fotowoltaicznej o mocy od 10 kW do 50 kW,
- przydomowych elektrowni wiatrowych o mocy od 10 kW do 50 kW,
- instalacji hybrydowych łączących fotowoltaikę lub instalację wiatrową z pompą ciepła (wymagany audyt energetyczny),
- magazynów energii dostosowanych do tych instalacji.
Koszty kwalifikowane w programie obejmują:
- koszty zakupu, montażu i odbioru instalacji,
- środki trwałe,
- wynagrodzenie ekip budowlanych, koszty materiałów, narzędzi i infrastruktury.
Koszty VAT oraz koszty audytu energetycznego nie są kwalifikowane.
Dofinansowaniem w ramach programu Agroenergia objęte mogą zostać wyłącznie wydatki poniesione przed dniem złożenia wniosku – w terminie od 01.06.2021 do 30.06.2027 r.
Do dofinansowania nie kwalifikują się projekty polegające na zwiększeniu mocy już istniejącej instalacji lub jej modernizacji, podobnie jak te, które zostały rozpoczęte przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie.
Instalacja, która będzie objęta dofinansowaniem, powinna służyć wyłącznie do zaspokojenia własnych potrzeb energetycznych rolnika.
Dopłaty do fotowoltaiki dla rolników – wysokość dofinansowania w I części programu Agroenergia 2024
Wysokie koszty instalacji fotowoltaicznych, wiatrowych lub hybrydowych, sięgające dziesiątek tysięcy złotych, stanowią spore obciążenie dla właścicieli gospodarstw domowych. Gospodarstwa rolne, ze względu na większe zapotrzebowanie energetyczne, generują znacznie wyższe koszty zakupu i montażu paneli fotowoltaicznych i innych podzespołów. To sprawia, że inwestycje z zakresu OZE nie są dostępne dla szerokiego grona zainteresowanych. Zmienić to może dofinansowanie do fotowoltaiki dla rolników przewidziane w programie Agroenergia.
Twórcy programu Agroenergia przyjęli, że dofinansowanie będzie miało formę bezzwrotnej dotacji na fotowoltaikę dla rolników, wynoszącej do 20% kosztów kwalifikowanych, w zależności od mocy planowanej instalacji:
- moc od 10 do 30 kW (włącznie) – do 20% wartości inwestycji, maksymalnie 15 tys. zł,
- moc od 30 do 50 kW (włącznie) – do 13% kosztów przedsięwzięcia, maksymalnie 25 tys. zł.
Dofinansowanie dotyczy również instalacji hybrydowych, które łączą fotowoltaikę z pompą ciepła lub instalację wiatrową z pompą ciepła. W tym przypadku, łączna moc systemu jest obliczana na podstawie osiągów zastosowanych urządzeń i dotowana dodatkiem w wysokości 10 tys. zł.
Oprócz tego możliwe jest również uzyskanie dotacji do 20% kosztów kwalifikowanych dla towarzyszących magazynów energii, pod warunkiem że koszt kwalifikowany nie przekracza 50% wartości źródła energii. Aby otrzymać dotację, konieczne jest zintegrowanie magazynu ze źródłem energii.
Dofinansowanie jest wypłacane po zakończeniu inwestycji przez beneficjenta.
Agroenergia cz. II: Biogazownie rolnicze i małe elektrownie wodne – nabór wniosków zakończony
W ramach programu Agroenergia wydzielono część obejmującą instalacje biogazowe oraz wodne, jednak nabór do tej części został zakończony. Na jakich zasadach można było uzyskać wsparcie?
Zakres działań objętych dotacją z II części programu
Środki z II części programu Agroenergia można było uzyskać na inwestycje związane z zakupem i montażem:
- biogazowni rolniczej o mocy do 500 kW – wraz z instalacją do wytwarzania biogazu rolniczego,
- elektrowni wodnej o mocy do 500 kW,
- towarzyszącego magazynu energii – przy czym podobnie jak w części I programu, otrzymanie środków wymagało montażu jednej z wymienionych instalacji.
Agroenergia – zasady finansowania w II części programu
Koszty kwalifikowane w części II obejmowały: koszty przygotowania, realizacji przedsięwzięcia, robót budowlanych, środków trwałych i sprzętów.
W regulaminie zakończonej części programu zaznaczono, że:
- koszty kwalifikowane nie obejmują podatku VAT oraz kosztów audytu energetycznego,
- koszty przygotowania inwestycji nie mogą przekroczyć 10% całkowitych kosztów (z wyłączeniem audytu energetycznego),
- koszty z kategorii informacji i promocji, nabycia gruntu lub nieruchomości (zabudowanej lub niezabudowanej), zarządzania przedsięwzięciem (z wyjątkiem kosztów nadzoru inwestorskiego i autorskiego) oraz pozostałe nie są kwalifikowane.
- koszty związane z zakupem środków trwałych i sprzętów finansowanych leasingiem również nie były zaliczane do kosztów kwalifikowanych.
Określono również maksymalne jednostkowe koszty kwalifikowane w przeliczeniu na kW:
- do 150 kW (włącznie) – do 30.000 zł/kW
- powyżej 150 kW do 300 kW (włącznie) – do 25.000 zł/kW
- powyżej 300 kW do 500 kW (włącznie) – do 20.000 zł/kW
Tak jak w przypadku I części programu, koszt towarzyszącego magazynu energii nie może przekroczyć 50% całkowitych kosztów.
Wsparcie w II, zakończonej już części programu, miało formę zarówno dotacji, jak i pożyczki.
Zgodnie z zasadami, pożyczka mogła pokryć do 100% kosztów kwalifikowanych, a z kolei dotacja do 50% kosztów kwalifikowanych.
Agroenergia – wniosek: sposób składania i terminy obowiązujące rolników
Nabór wniosków dla rolników do I części programu Agroenergia (mikroinstalacje, pompy ciepła i magazyny energii) trwa od 01.10.2021 do 30.09.2025 lub do wyczerpania środków. Proces ten jest zależny od Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW).
Nabór wniosków w II części programu, obejmującej biogazownie rolnicze oraz małe elektrownie wodne, trwał od 20.07.2021 do 30.09.2022 lub do wyczerpania środków – oznacza to, że w 2024 r. Agroenergia dla rolników w tym zakresie nie jest kontynuowana.
Aby złożyć wymagany w ramach programu Agroenergia wniosek, należy:
1. Utworzyć konto na Portalu Beneficjenta odpowiednim dla danego WFOŚiGW – można na nim pobrać potrzebne dokumenty.
2. Pobrać i wypełnić interaktywny wniosek w formacie PDF – dostępny w zakładce Agroenergia (Formularz wniosku).
3. Sprawdzić poprawność danych i wysłać wypełniony formularz za pomocą Skrzynki podawczej – PDF, dostępnej na Portalu Beneficjenta.
4. Wydrukować, podpisać wypełniony wniosek i dostarczyć go w wersji papierowej – wraz z załącznikami, do WFOŚiGW odpowiedniego dla miejsca zamieszkania beneficjenta.
Data wpływu wniosku do WFOŚiGW (w formie papierowej lub elektronicznej poprzez skrzynkę podawczą Funduszu na platformie ePUAP) ma decydujące znaczenie dla zachowania terminu złożenia wniosku.
Informacja o zakończeniu lub wstrzymaniu naboru wniosków
Możliwe jest zakończenie lub wstrzymanie naboru wniosków w programie Agroenergia, o czym zainteresowani zostaną powiadomieni za pośrednictwem Portalu Beneficjenta oraz strony internetowej: www.wfosgw.poznan.pl.
Dotacje do fotowoltaiki dla rolników a inne formy dofinansowania
Dotacji na fotowoltaikę dla rolników otrzymanej w ramach programu Agroenergia nie można łączyć z innymi źródłami finansowania, takimi jak Program Czyste Powietrze czy Mój Prąd.
Niemniej jednak możliwe jest skorzystanie z ulgi termomodernizacyjnej w połączeniu z programem Agroenergia. W takim przypadku wartość kwoty odliczenia od podatku zostanie zmniejszona o wysokość otrzymanej dotacji.
Agroenergia: dotacje dla rolników na fotowoltaikę – podsumowanie
Fotowoltaika dla rolnika, choć wymaga znacznych nakładów początkowych, przynosi właścicielom gospodarstw spore oszczędności.
Świadomość wpływu produkcji rolniczej na środowisko powinna skłonić coraz więcej gospodarzy do inwestycji w odnawialne źródła energii – szczególnie, że istnieje coraz więcej możliwości finansowego wsparcia w tym zakresie.
Przyznawane w ramach programu Agroenergia dotacje dla rolników na fotowoltaikę pozwalają również na zrealizowanie przedsięwzięć z pompami ciepła i magazynami energii. Dzięki temu każdy właściciel gospodarstwa rolnego może dostosować źródło odnawialnej energii do swoich potrzeb i infrastruktury.
